Felietony-wywiady

Dokumenty różnych organizacji państwowych lub międzynarodowych nie należą do przyjemnych lektur, są bowiem formułowane w języku technicznym, urzędowym, bardzo często ich wymowa jest zawoalowana. Tylko czasami, wobec wydarzeń, które wstrząsają światem, a które trudno jest ukryć przed opinią publiczną, urzędy ożywiają się, a ich mowa staje się bardziej przejrzysta.


Wydarzeniem, które wstrząsnęło również Organizację Narodów Zjednoczonych, była druga wojna światowa. W odpowiedzi na ten bezmiar zła sformułowano i podpisano zgodną z prawem naturalnym Powszechną Deklarację Praw Człowieka, której pięćdziesiątą rocznicę obchodziliśmy w 1998 roku. Późniejsze uchwały, niestety, już te podstawowe ludzkie prawa zniekształciły.


Ale jest też inny dokument, dziś już zapomniany, do którego warto wrócić. Podpisany został tuż po wojnie, 16 listopada 1945 roku w Londynie. Jest to opracowana po tragicznych doświadczeniach wojny Konstytucja Organizacji Narodów Zjednoczonych dotycząca edukacji, nauki i kultury. Członkowie rządów, które wchodziły w skład komisji opracowującej dokument, zwrócili uwagę na następujące punkty: 1) wojna rozpoczyna się w umysłach ludzi (war begins in the minds of men); 2) brak wzajemnej znajomości jest przyczyną konfliktów między narodami; 3) przyczyną wojny jest nieuszanowanie godności człowieka; 4) nieodłącznym warunkiem uznania godności każdego człowieka jest rozpowszechnianie poprzez kulturę i edukację idei sprawiedliwości, wolności i pokoju (justice and liberty and peace); 5) pokój oparty wyłącznie na międzyrządowych uzgodnieniach polityczno-ekonomicznych nie jest pokojem trwałym.


Aż nie chce się wierzyć, że takim językiem potrafiła jeszcze stosunkowo niedawno przemawiać Organizacja Narodów Zjednoczonych. Czytajmy więc dalej i spróbujmy wniknąć w szczegóły. Sygnatariusze stwierdzają, że pokój trzeba budować w umysłach ludzi, że narody powinny wzajemnie siebie poznawać, że poszanowanie sprawiedliwości, wolności i pokoju jest świętym obowiązkiem (a sacred duty) wszystkich narodów, że pokój, aby był trwały, musi opierać się na intelektualnej i moralnej solidarności wszystkich ludzi (the intellectual and moral solidarity of mankind). Są to zatem sformułowania, które należy wyeksponować, bo dziś w dokumentach oficjalnych zostały one zastąpione euronowomową.


Naród dobrowolnie włącza się w system czynienia zła, gdy umysły ludzi są zniewolone jakąś ideologią. A taką zniewalającą ideologią była zarówno ideologia komunistyczna, jak i nazistowska. Pierwsza głosiła walkę klas, druga - walkę narodów; obie doprowadziły do zbrodni na skalę masową. Trzeba więc dobrze przyglądać się ideom, jakie lansowane są na świecie. Czy na przykład dzisiejsza ideologia liberalna, głosząca walkę indywiduów, nie może stać się zalążkiem wielkiego zła? Czy deformowanie obrazu jakiegoś narodu (jak choćby przedstawianie Polaków wyłącznie w złym świetle, i u nas, w kraju, i za granicą) nie powinno być podstawą do poważnego niepokoju? Czy mówienie o wolności przy jednoczesnym pomijaniu sprawiedliwości, którą cytowany dokument ONZ wymienia na pierwszym miejscu, przed wolnością i pokojem, nie jest pogłębianiem niesprawiedliwości? Przecież konsekwencją takiego postępowania jest poważny niepokój i stan permanentnego zagrożenia. Czy - na koniec - dominacja politycznego podejścia do ekonomii, połączona z ostentacyjnie okazywanym brakiem intelektualnej i moralnej solidarności wewnątrz społeczeństw i między narodami, nie jest burzeniem najgłębszych podstaw, na których budować można prawdziwy pokój?


Dziś politycy nie mówią ani o moralności, ani o sprawiedliwości. Używanie więc takich słów jak tolerancja, demokracja czy pluralizm jest tylko wyrazem euronowomowy, nic nie znaczy, a nawet może zasłaniać pogłębiającą się w rzeczywistości społeczną niesprawiedliwość oraz lekceważenie przez osoby publiczne elementarnych zasad moralnych. A to się dzieje, wszyscy przecież widzimy.


Chciałoby się ostrzec niejednego polityka, w Polsce czy za granicą, parafrazując słowa biskupa Ignacego Krasickiego: „Panie i Panowie, źle się bawicie!" Przeczytajcie konstytucję ONZ z 1945 roku. Zobaczycie, że wojna zaczyna się w ludzkich umysłach, skażonych zgubną ideologią, pozbawionych poczucia sprawiedliwości i moralności, ogarniętych ideami politycznego ekonomizmu. Panie i Panowie Politycy, zastanówcie się, w jakim kierunku idziecie. Jeszcze jest czas...


Piotr Jaroszyński

"Jasnogórska droga do Europy"

Ideologia niszczy przekaz w TVP Z prof. Piotrem Jaroszyńskim, kulturoznawcą, wykładowcą na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II i w Wyższej Szkole Kultury Społecznej i...

Wsłuchajmy się w Słowo Dzieło ks. prof. Czesława Bartnika "Żyć w Słowie" zachęca nas do otwarcia się na Boga poprzez Słowo. "Żyć w Słowie", tzn. w Chrystusie, który do nas...

Po wszystkich przejściach ostatnich 50 lat związanych z utratą realnej niepodległości i dominacją antypolskiej ideologii mamy wobec inteligencji...

Pułapki linii Curzona Rocznica zwycięskiej wojny z armią bolszewicką zamyka się często w bardzo dobitnym wyrażeniu, jakim jest «cud nad Wisłą». Obchodzimy więc tę...

Prof. Jaroszyński: Moralność chrześcijańska nakazuje udzielenie pomocy osobom, które znajdują się w trudnej sytuacji życiowej. Jednak ta pomoc powinna być uzależniona...

Adam Mickiewicz podczas wykładów głoszonych w Paryżu zwrócił uwagę na dość ciekawe i tajemnicze zjawisko, jakim jest duch narodowy. Dziś nad tym...

Na wstępie chciałbym przeprosić czytelnika za te obce słowa, które pojawiły się nie dla magii, ale dlatego, że mają znaczenie prawie techniczne....

Kiedy zastanawiamy się nad pytaniem, jaki jest obraz Polaka w naszej literaturze, to od razu uświadamiamy sobie, że nie może tu być mowy o jednym...

W czasach napięć i przesileń społecznych, gdy ze wszystkich stron jesteśmy otaczani przez różnego rodzaju specjalistów od dezinformacji i...

Rozpoczynamy okres Wielkiego Postu. W dawnej Polsce postu zazwyczaj przestrzegano bardzo ściśle. Czytamy, że na ziemiach polskich w pierwszych...

Mogiła Pary Prezydenckiej symbolizuje zbiorową mogiłę ofiar Katynia i tych, którzy bez względu na cenę czcili tę pamięć. Bez takiej pamięci i pełnej...

Traugutt Styczeń przywodzi na myśl postać, która zabłysnęła w dziejach Polski wielkim heroizmem i wielką świadomością. Tą postacią jest Romuald Traugutt....

Na kilka dni przed wyborami w Polsce odbyły się wybory w Stanach Zjednoczonych. Wygrali je, jak wiadomo, demokraci, którzy mieć będą większość...

W rocznicę niepodległości Rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości po 123 latach zaborów skłaniać może do wielu refleksji. Zależy, kto się zastanawia i z kim zamierza...

Dziś jesteśmy rozpieszczani do tego stopnia, że szukamy tylko tego, co łatwe i przyjemne. Jesteśmy jak dzieci, tyle że podstarzałe. A człowiek...

Ponieważ w naszym kraju nie przeprowadzono ani dekomunizacji, ani lustracji w środowisku dziennikarskim i akademickim, wobec tego można...

Gender: Od antykoncepcji do homoseksualizmu W ramach walki z grożącym ludzkości domniemanym przeludnieniem zaczęto stosować głównie dwie metody: antykoncepcję – która ma zapobiegać poczęciu...

W gorączce dyskusji politycznych obfitującej w różnego rodzaju spory czy to programowe, czy personalne, łatwo stracić z oczu nadrzędny cel wyborów,...

Mija kolejna, osiemdziesiąta trzecia rocznica zbrojnej napaści Związku Sowieckiego na Polskę. Nasze młode państwo po zaledwie dwudziestu jeden...

Jest sprawą zdumiewającą, że różne próby odrodzenia polskiego patriotyzmu (którego brak szczególnie u młodego, ale i średniego pokolenia, tak mocno...

Gender: zamach na dzieci Genderowy plan demontażu rodziny rozpoczyna się od kobiety, następnie przechodzi na mężczyzn, by na koniec dobrać się do tego, co stanowi najczulszy...

Gdy pojęcie wojny wiążemy z bezpośrednią formą przemocy fizycznej z udziałem coraz bardziej wyrafinowanej broni, nie możemy zapominać o wojnie,...

Bez odwetu Rycerskość stanowiła od wieków cechę Polaków, choć nie jest łatwo ją zdefiniować. Gdy myślimy o rycerzu, to wyobrażamy sobie męża zakutego w srebrną...

Choć każdy człowiek posiada szereg różnorodnych zdolności, dzięki którym opanować może - przynajmniej w podstawowym wymiarze - sztukę czytania,...

Gdy Józef Conrad miał siedemnaście lat, marzenie, aby wyjechać w świat i zostać marynarzem, nabrało realnego kształtu. Nadszedł dzień wyjazdu. Był...

Tworzenie się narodu Zbliża się setna rocznica odzyskania przez Polskę Niepodległości. Jednym z najciekawszych fenomenów związanych z wydarzeniami roku 1918 było...

Obudzić młodzieńcze pasje Łacina, greka, filozofia, retoryka, kaligrafia – trudno dziś znaleźć te przedmioty w programach szkół, choć przez wieki były nieodzownym elementem...

Najstarszą dziedziną poznania naukowego jest filozofia. Jej początki sięgają przełomu VII i VI w. przed Chr. Pojawiła się na wybrzeżach Azji...

Gender i sport Dziedziną kultury, przez którą coraz szerzej wlewa się ideologia gender, jest sport. Jeżeli bowiem w gender chodzi o zniwelowanie różnic między...

Co dobre i wielkie, dojrzewa długo i potrzebuje geniuszu. Aby powstał naród, nie wystarczy jedno pokolenie, trzeba wielu pokoleń, i to takich, które...