Felietony-wywiady

Polacy są z natury narodem łagodnym i dobrym, mają charakter otwarty i szczery, częściej dają się oszukać, niż sami oszukują, są wyrozumiali, grzeczni, uprzejmi, życzliwi i gościnni - tak pisał o nas, korzystając z własnych obserwacji oraz z relacji cudzoziemców, siedemnastowieczny pisarz, Szymon Starowolski. Wiele z tych cech odziedziczyliśmy po naszych przodkach i to one nas wyróżniają spośród innych narodów. Niektórzy z naszych sąsiadów są ostrzy, a nawet agresywni, inni są przebiegli i chytrzy, jeszcze inni - nieżyczliwi i niegościnni. Mówiąc o naszych cechach narodowych, ani siebie nie chcemy wywyższać, ani innych poniżać, chodzi tylko o przekazanie prawdy.


Gdy poniewczasie żałujemy, że byliśmy szczerzy, gościnni, otwarci, że przez to zaszkodziliśmy nie tylko sobie, ale i całemu narodowi, to wówczas pytamy siebie: Dlaczego tak się dzieje? Co mamy robić? Czy mamy zmienić naszą naturę i przestać być sobą? Aby na te pytania odpowiedzieć, musimy najpierw uświadomić sobie, na czym polega fenomen działania zła. Otóż zło nigdy nie pociąga jako zło, lecz stwarza pozór dobra. Co więcej, zło najczęściej umiejscawia się w jakimś dobru, z którego - niczym robak w jabłku - żyje. Sprzedawca narkotyków na przykład, aby zachęcić do spróbowania ich, nie pokazuje człowieka, który już znalazł się na dnie i jest w takim stanie, że nie można nań patrzeć. Sprzedawca uwodzi tym, że przedstawia kogoś, kto znajduje się niby w lepszym świecie, pozbawionym problemów. Uwodzi więc złem, któremu nadaje pozór dobra. Następnie, korzystając z naiwności klienta, uzależnia go od narkotyków, a tym samym sięga po jego portfel. Tak właśnie działa zło: pod pozorem dobra i w dobru. I właśnie dlatego jest aż tak groźne. „Bo zło - jak zauważa Feliks Koneczny w Harmiderze etyk - samo z siebie siły twórczej nie wytwarza i jest pod tym względem jałowe. Runęłoby też od razu w gruzy, gdyby mu się nie powiodło wyprowadzić w pole odpowiedniej ilości bezinteresownych, którzy naiwnie uwierzą, że chodzi o dobro".

Kiedy więc mówimy o pięknych cechach Polaków, to musimy mieć świadomość, że są oni podatni na różne pozory dobra, a więc w rzeczywistości na zło. Jeżeli bowiem człowiek jest łagodny, to może nie bronić się przed napaścią agresywnego, jeżeli jest otwarty, może wpuścić złodzieja, który go okradnie, jeżeli jest szczery, może zdrajcy wyjawić tajemnicę, jeżeli jest gościnny, może przyjąć wroga, który zajmie jego ziemię i dobytek etc. A więc te wszystkie - wydawałoby się - zalety mogą obrócić się przeciwko nam. I to jest właśnie nasz problem narodowy: Co zrobić z tak pięknymi cechami jak dobroć, otwartość, szczerość, gościnność i tyle innych, żeby ich nie stracić, a jednocześnie nie uczynić podstawą wykorzystywania nas? Jest tylko jedna droga - właściwe używanie rozumu, bo nie ma nic gorszego - jak powie Feliks Koneczny - niż „dobre intencje głów pomylonych".

Niekoniecznie zresztą musimy być aż pomyleni, wystarczy, że będziemy nie dość roztropni, a już nasze cechy wykorzystane zostaną przeciwko nam. Złodziej nie potrzebuje drzwi otwartych na oścież, wystarczy, że są one lekko uchylone albo nie zamknięte. A my mamy przepiękne narodowe cechy, ale bez zamka roztropności; każdy złodziej wchodzi do naszego kraju, do naszych szkół, urzędów i domów, a nawet do naszej duszy, i nas po prostu okrada. Dlatego dziś, w tak trudnych dla naszego państwa i Narodu okolicznościach, zastanówmy się nad sobą, pomyślmy o naszej roztropności. Czy łatwowierność, naiwność i emocjonalność nie zaciemniają nam rozumu? Czy drzwi do Polski nie są otwarte na oścież i każdy może grabić, co mu się żywnie podoba? Jeżeli będziemy roztropni, to nasze piękne polskie cechy staną się tarczą, która ochroni nas i naszą Ojczyznę przed wszelkiego rodzaju złem przybierającym pozór dobra.

Piotr Jaroszyński
"Jasnogórska droga do Europy"

Wiosna to czas intensywnego przygotowywania ziemi, aby wydała plon. Na polach, w przydomowych ogródkach czy na działkach możemy zobaczyć pochylone,...

Z prof. dr. hab. Piotrem Jaroszyńskim, kierownikiem Katedry Filozofii Kultury Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego oraz wykładowcą Wyższej Szkoły...

Gender i fryzura Moda obejmuje nie tylko sposób, w jaki się ubieramy, ale również fryzurę. Tradycyjnie fryzura inna była dla pań (dziewcząt), a inna dla mężczyzn...

Coraz częstszym zjawiskiem na polskiej wsi są opuszczone gospodarstwa. Puste podwórko, na którym nie widać domowego ptactwa, niezamieszkała psia...

Nasz świat Do istoty ludzkiego życia należy pokonywanie najrozmaitszych trudności. W każdej epoce i w każdym zakątku Ziemi człowiek z czymś się zmaga, gdy jest...

Od czasu do czasu przewija się w mediach debata poświęcona zawartości kanonu lektur szkolnych. Wywołują ją najczęściej decyzje ministra, mocą...

Media nie tylko podają fakty, ale co więcej, mówi się o tzw. nagich lub czystych faktach. Ilość nagich faktów ma zwiększyć wiarygodność mediów, a...

Wielu Polaków ciągle nie zdaje sobie sprawy, jaką rolę winna odgrywać w ich życiu kultura narodowa. Jedni, idąc za obecną modą, uważają, że kultura...

Chrześcijaństwo a gnoza Na chrześcijaństwo można patrzeć jako na jedną z wielkich religii świata (obok judaizmu, buddyzmu czy islamu), ale można też patrzeć szerzej - jako...

"Doszło już więc do absurdu, że ludzi trzeba na przykład przekonywać, aby zgodzili się na uwłaszczenie, czyli zechcieli odebrać swoją własność, ba,...

Paryż jesienią, gdy opadną liście z drzew, ma urok, który tworzy czytelna linia architektury. Dzielnice starego miasta są na tyle rozległe, że...

Doniosłość encykliki „Veritatis splendor” polega nie tylko na tym, że trwałe dziedzictwo kultury moralnej chrześcijaństwa zostało potwierdzone, ale...

Hasło „młodzież przyszłością świata" jest hasłem powszechnie znanym. Powtarzają je w chwilach uroczystych mężowie stanu, aby ukazać przed kolejnym...

Jedną trzecią światowej migracji stanowi młodzież. W Polsce mamy znaczny odsetek młodych ludzi chętnych do podjęcia emigracji - mówił podczas...

Skala działań podejmowanych przez państwo lub organizacje międzynarodowe jest dla przeciętnego człowieka trudna do ogarnięcia. Denerwujemy się, gdy...

Położenie obecne, w jakim znajduje się nasza Ojczyzna, jest przejściowe. Kto w to wątpi, albo nie jest Polakiem, albo jest małego ducha. Trudno...

Przyjęcie w Wielkiej Brytanii przez Izbę Lordów ustawy o tzw. małżeństwach jednopłciowych budzi nie tylko oburzenie, ale również zmusza do...

Mickiewicz arcypolski Najgłębszą tajemnicą twórczości Adama Mickiewicza jest to, że słowem przenikał do wszystkich zakamarków polskiej duszy: do zmysłów, wyobraźni,...

Powoli kończą się przygotowania do Wigilii i świąt Bożego Narodzenia. Już niedługo usłyszymy słowa, na które czekamy z nieustannie odradzającą się...

Ksiądz Jerzy Popiełuszko nie został zamordowany przez zwykłych bandytów, ale przez urzędników państwowych. Takimi byli bowiem pracownicy tajnej...

Zatrute idee W Księdze Honorowych Obywateli Miasta Stołecznego Warszawy niebawem pojawią się podpisy kolejnych osób wyróżnionych tym zaszczytnym tytułem. Czy...

Razem na manifestacji Manifestacje, marsze, spotkania w obronie Telewizji Trwam wpisują się od ponad roku w pejzaż życia obywatelskiego w Polsce. Są one odpowiedzią na...

Prowadzić piechotą W polskim świecie honor miał wymiar moralno-religijny. Książę Roman Sanguszko deklarując, że w powstaniu listopadowym wziął udział z wolnej i niczym...

Obudzić młodzieńcze pasje Łacina, greka, filozofia, retoryka, kaligrafia – trudno dziś znaleźć te przedmioty w programach szkół, choć przez wieki były nieodzownym elementem...

Ziemia, która leży wzdłuż granic państwa polskiego, nie jest moją prywatną własnością. A jednak za każdym razem, gdy wracam do kraju z jakiejkolwiek...

Cywilizacje a multikulturalizm Kolejne sympozjum z cyklu "Przyszłość cywilizacji Zachodu" poświęcone będzie problemowi multikulturalizmu. Multikulturalizm, czyli wielokulturowość,...

Gender: zamach na dzieci Genderowy plan demontażu rodziny rozpoczyna się od kobiety, następnie przechodzi na mężczyzn, by na koniec dobrać się do tego, co stanowi najczulszy...

Warto popatrzeć na media z pewnego dystansu, w pewnej przestrzeni, w jakiej one działają, by zobaczyć, jakie jest, a właściwie jakie powinno być...

Nie wystarczy czytać Pismo Święte, trzeba jeszcze je rozumieć. A nie jest to takie proste, ponieważ język Pisma ma charakter w wielu wypadkach...

Poezja w życiu człowieka rozwiniętego i dojrzałego odgrywa bardzo ważną rolę. Pozwala bowiem na błyskawiczne uchwycenie czasu i przestrzeni, dziejów...