Felietony-wywiady

Kiedy myślimy o Bożym Narodzeniu, to najpierw ukazują się nam obrazy należące do naszej polskiej tradycji: śnieg, sanna, choinka, wieczerza wigilijna, najbliżsi, prezenty, kolędowanie, pasterka, a potem długie dwa dni świąt, gdy zwalniamy tempo naszego życia i mamy więcej czasu dla siebie. Jednak jest to spojrzenie dość zewnętrzne, gdyż nie dotyka samej istoty świąt.
Zbieramy się nie tylko po to, żeby zachować obyczaj, lecz dlatego że jest jeszcze jakiś głębszy powód, który nas gromadzi. Tym powodem jest cześć i dziękczynienie Bogu za to, że stał się człowiekiem, powodem jest pamięć tego unikalnego wydarzenia w dziejach świata, gdy Syn Boży, Jezus Chrystus, przyszedł na świat przechodząc fazy życia każdego człowieka, od poczęcia poprzez urodzenie aż do śmierci. Było to życie wypełnione nauczaniem i cudami, a na koniec przeogromnym cierpieniem. Wszystko zaś z miłości do człowieka. Bo to wszystko działo się dla nas, dla całego rodu ludzkiego.


Boże Narodzenie przypomina nam o tym, że Chrystus nie jest jakąś postacią mglistą, bajkową, baśniową, zasłyszaną nie wiadomo od kogo. Bo przecież istnieje wiele religii, które wskazują, nawet imiennie, na boskie postacie, które są albo bogami, półbogami czy nadludzkimi herosami. Postacie takie występują w każdej religii i w niejednej mitologii. Ale zasadnicze pytanie jest następujące: czy to prawda? Czy to prawda, że na Olimpie mieszka Zeus? Poeci o nim pięknie śpiewali, lud składał ofiary, ale czy to prawda, że istnieje Zeus? Co by na to wskazywało? I tu okazuje się, że odpowiedź jest mglista, zbyt mglista, aby ją traktować poważnie. Tymczasem w chrześcijaństwie mamy odpowiedź bardzo mocną i pod wieloma względami uzasadnioną: Chrystus jest postacią historyczną, i można to naukowo potwierdzić.

Właśnie z takim nastawieniem i przekonaniem papież Benedykt XVI napisał niezwykle frapujące dzieło zatytułowane po prostu Jezus z Nazaretu. Posłuchajmy: „… metoda historyczna, właśnie ze względu na samą wewnętrzną naturę teologii i wiary, jest i pozostaje nieodzownym wymiarem pracy egzegetycznej. Biblijna wiara z samej swej istoty bowiem musi się odnosić do autentycznego historycznego wydarzenia. Nie opowiada ona historii jako symboli prawd ponadhistorycznych, lecz zasadza się na historii, która toczyła się na naszej ziemi.” Jest wręcz niezwykłe, jak chrześcijaństwo jest mocno zakorzenione w realnej historii ludzkości i jak odważnie podejmuje wyzwanie by tego dowieść. Chrześcijaństwo otwarte jest dowód i na krytykę, ale taką krytykę, które spełnia wymogi poznania racjonalnego i naukowego, a nie mitologicznego czy ideologicznego. Waga prawdy historycznej o Chrystusie jest tak wielka, że Benedykt XVI nie waha się powiedzieć: „Usuwając tę historię, zniszczymy wiarą chrześcijańską jako taką i przemienimy ją w jakąś inną formę religii. Jeśli więc historia, fakty, są w tym znaczeniu istotnym składnikiem wiary chrześcijańskiej, w konsekwencji musi się ona poddać metodzie historycznej – domaga się tego sama wiara.” Widzimy tu jak bardzo chrześcijaństwo wszędzie tam, gdzie coś może być udokumentowane, uzasadnione, sprawdzone jest z istoty nie tylko otwarte, ale wręcz zobligowane do tego, by to udokumentować, uzasadnić i sprawdzić, żeby nie pozostała cień wątpliwości tam, gdzie może być on usunięty.

To właśnie sprawia, że metodologia religii chrześcijańskiej jest wyjątkowa, ponieważ jest otwarta na krytykę, ale odpowiedzialną, czyli taką, które potrafi przedstawić rzetelne argumenty. Z drugiej strony chrześcijanie muszą być ludźmi nie tylko gorącej wiary, ale również dociekliwego umysłu, tak aby dowodzić to, co można udowodnić, i odrzucić racjonalnie krytykę, która jest nieracjonalna lub niedorzeczna.

Powtórzmy, racjonalizm i nauka są sprzymierzeńcami chrześcijaństwa, bo, jak pisze papież Benedykt XVI, „metoda historyczno-krytyczna jest nieodzowna ze względu na strukturę samej wiary chrześcijańskiej”. To sprawia, że jako chrześcijanie nie tylko nie powinniśmy bać się rozumu, ale jak najbardziej powinniśmy angażować właśnie ten wielki skarb intelektu do zgłębiania naszej wiary. Mamy też wspaniałych przewodników prowadzących nas po ścieżkach wiary i rozumu, św. Jana Pawła II i Benedykta XVI. Dlatego nie zwlekajmy, sięgajmy po ich dzieła, które pozwolą naszej wierze rozumnie wzrastać. To jest zadanie na dzisiejsze czasy. Skoro narodził się Zbawiciel, Jezus Chrystus, to spróbujmy z miłością, ale i rozumnie iść jego śladem.

prof. dr hab. Piotr Jaroszyński

Kolejną pułapką zastawioną na Polonię jest wprost niewiarygodne zawężenie możliwości wyboru. Polonia może głosować tylko w jednym okręgu wyborczym....

Człowiek nie jest istotą doskonałą. Każdy z nas na sobie tego doświadcza. Jesteśmy ułomni, narażeni na wiele potknięć i błędów. Szczególnie przykre...

Oddech PRL-u jest ciągle żywy, nie tylko w polityce, mediach czy w biznesie, ale również w nauce. O tym trzeba pamiętać, gdy zastanawiamy się nad...

Zamożni katolicy w Polsce często wstydzą się swej zamożności, a przynajmniej czują się niezręcznie. Widzą wokół ludzi biednych i mają poczucie, że...

Są pisarze, których dzieła czyta się z zainteresowaniem, ale tylko raz; są jednak i tacy, do których chętnie wraca się wielokrotnie, bo tchnie z...

Słyszymy dziś wiele narzekań, czy to z powodów osobistych, czy rodzinnych, czy społecznych. Narzekania te są w większości przypadków uzasadnione;...

Gender: zamach na dzieci Genderowy plan demontażu rodziny rozpoczyna się od kobiety, następnie przechodzi na mężczyzn, by na koniec dobrać się do tego, co stanowi najczulszy...

Jest taki naród, który w XX wieku przeszedł niewyobrażalną gehennę: rozbiory, pierwszą wojnę światową, nawalę bolszewicką, drugą wojnę światową, a...

Z prof. Piotrem Jaroszyńskim, kierownikiem Katedry Filozofii Kultury Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, rozmawia Mariusz...

W nowogródzkiej stronie Zapatrzeni w Zachód, zapominamy o Kresach. A przecież tuż obok znajdują się ziemie przez tyle wieków związane z Rzecząpospolitą, mieszkają tu...

Odwiedzając Nowy York miałem nie raz okazję wjechać windą na sam dach World Trade Center. Roztaczał się stamtąd niesamowity widok: od północy na...

Z prof. Piotrem Jaroszyńskim, kierownikiem Katedry Filozofii Kultury Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, rozmawia Anna Ambroziak Po...

Wywiad z prof. dr hab. Piotrem Jaroszyńskim zamieszczony w: Inalde Business School Universidad de la Sabana, Colombia El Dr. Piotr Jaroszynski,...

Dar Józefa Brandta Malarstwo polskie przełomu XIX i XX w., a więc czasu zaborów, skupione było na odzyskiwaniu duchowej niepodległości całego narodu. Właśnie z tego...

Emigracja to nie jest lekki chleb. Do wyższych zarobków czy lepszych warunków mieszkaniowych za granicą człowiek się szybko przyzwyczaja, natomiast...

W cywilizacji łacińskiej prawo do własności prywatnej traktowane było jako rozumne dopełnienie prawa naturalnego (Tomasz z Akwinu, S.Th., II—II, 66,...

Kapłani demokracji, czyli co to jest Trybunał Konstytucyjny Współczesna demokracja to bardzo skomplikowany ustrój, który coraz mniej ma wspólnego z tym ustrojem, jaki wymyślili starożytni Grecy. Można by...

Komentując ostatnie oskarżenia kapłanów o czyny niedozwolone, prof. Piotr Jaroszyński, kierownik Katedry Filozofii Kultury Katolickiego Uniwersytetu...

Ministerstwo Edukacji Narodowej na wniosek Klubu Poselskiego Twój Ruch zleciło kuratoriom oświaty zebranie informacji na temat przypadków pedofilii...

Jadąc przez Polskę w dniu Święta Niepodległości, można było zaobserwować, jak coraz bardziej polaryzują się środowiska, miejscowości, regiony. Są...

Dziś obserwujemy nasilające się ataki na Radio Maryja. Różne dzienniki, tygodniki, stacje radiowe i telewizyjne prześcigają się w tych atakach. I aż...

Już wkrótce Nowy Rok. Składać będziemy sobie po raz kolejny kolejny życzenia, strzelać będą korki od szampana i petardy, grać będą orkiestry i...

Ksiądz Jerzy Popiełuszko przyszedł na świat na Podlasiu, na tych ziemiach dawnej Rzeczypospolitej, gdzie i w czasie zaborów, i w okresie...

Z prof. Piotrem Jaroszyńskim, wykładowcą na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II i w Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej w...

Kult nowości i oryginalności przyczyni się do postępu w wielu dziedzinach, np. w technice czy naukach szczegółowych. Latamy samolotami i...

W publicystyce spotkać można zarzut skierowany pod adresem Polaków, że za fatalny stan gospodarki odpowiedzialny jest katolicyzm, który bardziej...

Jest zastanawiające, jak wiele ocen sytuacji, w której znajduje się nasz naród, jest powierzchownych, wręcz niefrasobliwych... Na czym polega błąd?...

Ojciec Jacek Woroniecki (1878-1949), dominikanin, należał nie tylko do starego rodu książęcego, ale nade wszystko reprezentował szczytne tradycje...

Non omnis moriar Sentencja Horacego „Nie wszystek umrę” pasuje do dzieła, które pozostawił po sobie ksiądz kanonik Józef Hańczyc, proboszcz parafii Świętej Rodziny w...

Są w historii kultury polskiej postaci, które syntetyzują całego ducha narodu, nadając mu jeszcze bogatsze oblicze. Zaiste, trudno być Polakiem, nie...