Warto przemyśleć...

WITAM PAŃSTWA NA MOJEJ STRONIE AUTORSKIEJ

PIOTR JAROSZYŃSKI

"Sic vive cum hominibus, tamquam deus videat; sic loquere cum deo, tamquam homines audiat" Seneka

Prof. Konrad Górski, jako nauczyciel-polonista w warszawskiej szkole Jadwigi Kowalczykówny i   Jadwigi Jawurkówny (1923–1934) (Wikipedia)Prof. Konrad Górski, jako nauczyciel-polonista w warszawskiej szkole Jadwigi Kowalczykówny i Jadwigi Jawurkówny (1923–1934) (Wikipedia)Bezpośredni wpływ reformacji na Polskę był minimalny. Historia reformacji u nas jest zjawiskiem bardzo charakterystycznym dla polskiej umysłowości, oceniającej wszystkie prądy kulturalne przede wszystkim ze stanowiska praktycznej moralności.

Hasła reformacji miały u nas powodzenie tak długo, póki nie nastąpiła reorganizacja Kościoła w duchu postanowień trydenckich i jego moralne okrzepnięcie, a także póki sama reformacja mogła robić wrażenie, że przynosi wyższe wartości niż zwalczany przez nią Kościół. Ale gdy z kolei ten sam obóz reformacyjny, który zdawał się odrodzonym zborem z pierwszych wieków chrześcijańskich, pogrążył się w opinii gorszącymi sporami teologicznymi i wyłonieniem z siebie sekty ariańskiej, budzącej świętą zgrozę zarówno wśród katolików, jak i wśród protestantów, los reformacji polskiej został przesądzony. Kompromitacja ruchu reformacyjnego niweczyła jego wpływ kulturalny już na współczesnych, cóż mówić wobec tego o potomnych! Zresztą nawet wyznawcy tego ruchu u nas nie zawsze rozumieli zagadnienia, na których teologia protestancka wyrosła. Bardzo znamienny pod tym względem jest koryfeusz naszego piśmiennictwa kalwińskiego, Mikołaj Rej, który w sprawach wiary, a zwłaszcza etyki, rozumuje tradycyjnie po katolicku, a w przekładach utworów protestanckich (np. w „Kupcu”) osłabia, jak może, tendencje luterańskie, obce jego umysłowości i wpojonym od dziecka wyobrażeniom.

Fragment pochodzi z „Literatura a katolicyzm”, 2004


Jeżeli dziś słyszymy zbitkę słowną „Polak – katolik”, to nie powinniśmy się tego wstydzić, że niby jesteśmy ograniczeni, ani się obawiać, że jako społeczeństwo popadniemy w jakiś skrajny dogmatyzm czy fundamentalizm. Rzecz ma się inaczej, chodzi o ten niezwykły wpływ cywilizacji łacińskiej poprzez Kościół, który sprawiał, że umieliśmy być naprawdę tolerancyjni, otwarci na innych, a ci spośród nas, którzy gdzieś się zagubili, jakże często pozostawali w głębi duszy katolikami, nie tylko protestanci, ale nawet ateiści.

Piotr Jaroszyński

Nasz Dziennik, 7 lutego 2014

Podbój ducha - Ks. kard. August Hlond Polska cierpi straszną krzywdę, zadaną jej przez przemoc, ale ma ufność niezachwianą, że za...

Proces nad Chrystusem trwa - Bł. ks. Jerzy Popiełuszko Dlaczego zbawienie ludzkości musiało dokonać się na tak okrutnym narzędziu, jakim był krzyż w...

Prawdziwa demokracja - Gilbert Keith Chesterton Jest o wiele bardziej prawdopodobne, że pierwotne społeczeństwo było bliskie czystej demokracji....

Bez telewizora - Jadwiga Zamoyska Jeżeli nie godzi się dzieci psuć, to trzeba jednak okazywać im miłość i czynić wytrwale to, co...

Źródło siły Polaków - Ks. kard. August Hlond W Polsce odszczepieństwo od Chrystusa skompromitowało się nieodwołalnie. Naród wstrząśnięty...

Misja kobiety - Ks. kard. August Hlond Kobieta polska będzie filarem moralnej tężyzny narodu. Życie polskie powinno jak najprędzej wrócić...

Co czytać - Jadwiga Zamoyska Czytanie jest dla istoty moralnej człowieka tym, czym pokarm dla jego istoty fizycznej: tak jak...

Antypolonizm - Zygmunt Krasiński Są trzy sławne orzeczenia, które cesarz Mikołaj lubił czasem powtarzać. Mawiał on: „Moją misją...

Między Wschodem a Zachodem - Józef Konrad Korzeniowski Niepodobna przypuścić, by państwo tak silne i z takimi tradycjami, jak Rosja, mogło tolerować w...

Wet za wet - Étienne Gilson Jaki będzie koniec świata? Myśleliśmy, że wiemy. Wówczas nauka nauczyła nas uważać te odpowiedzi...

Dobre małżeństwo - Gilbert Keith Chesterton Bardzo dużo racji mieli nasi przodkowie, którzy mówili, że mąż i żona powinni wyznawać tę samą...

Fałszywe religie - Gilbert Keith Chesterton W ten oto prosty sposób można wyjaśnić, czemu chętnie się dziś przywołuje wszystkie religie poza...

Trud wychowania - Jadwiga Zamoyska Jeżeli rodziców i nauczycieli dzieci nie szanują, nie miłują, nie są im posłuszne, to chyba...

Serce Europy - Zygmunt Krasiński Nie wskrzeszona Polska przyprawi ten świat o zaburzenia i klęski niesłychane. Polska była sercem...

Nie wolno dzielić Narodu - Bł. ks. Jerzy Popiełuszko Praca jest nieodzownym towarzyszem człowieka. Ma ona służyć człowiekowi, ma człowieka...

Nie kradnij - Jadwiga Zamoyska Trzeba dzieci nauczyć, ażeby się powstrzymywały od jedzenia poza godzinami. Niektóre dzieci nie...

Mowa polskości - Ks. kard. Stefan Wyszyński Więź z ojczyzną pogłębia się przez obyczaje i zwyczaje rodzinne, przez wychowanie uspołeczniające,...

Nie bądźmy grabarzami - Ks. kard. Stefan Wyszyński Nigdy nie byliśmy narodem grabarzy, bo nikogo nie pochowaliśmy, szanując wolność wszystkich....

Wiara i życie - Ks. kard. Adam Stefan Sapieha Dziwimy się i słusznie ubolewamy, że u nas w kraju, gdzie jest jeszcze, dzięki Bogu, tyle wiary,...

Jeżeli przyjmiemy tezę, że cokolwiek zmierza do wyrządzenia ujmy Kościołowi, jest zarazem...

Nasza siła - Zygmunt Krasiński Polska chrześcijańska ma nad nią górę, ale Polska sturczona traci wszelką wagę duchową i na tamtym...

Być jak dziecko - O. prof. Mieczysław A. Krąpiec Jeśli w życiu dziecka najbardziej widoczne są wiara, nadzieja i miłość, bo one umożliwiają...

Z Narodem i dla Narodu - Ks. kard. Stefan Wyszyński Były takie sytuacje dla Kościoła, żeśmy przegrywali z rządami. I nadal możemy przegrywać z rządem...

Racja stanu - Ks. kard. Stefan Wyszyński Kościół w naszej ojczyźnie, za wzorem swoich najwyższych pasterzy, od wieków staje w obronie ludzi...