Warto przemyśleć...

WITAM PAŃSTWA NA MOJEJ STRONIE AUTORSKIEJ

PIOTR JAROSZYŃSKI

"Sic vive cum hominibus, tamquam deus videat; sic loquere cum deo, tamquam homines audiat" Seneka

G. K. Chesterton przy pracy (Wikipedia)G. K. Chesterton przy pracy (Wikipedia)Rozum i wiara

Przesądy pojawiają się we wszystkich epokach, zwłaszcza w epokach racjonalistycznych. Pamiętam, jak kiedyś musiałem bronić tradycji religijnej przed zebranym przy stole gronem wybitnych agnostyków, i zanim nasza rozmowa dobiegła końca, każdy z nich wyciągnął z kieszeni albo pokazał zawieszony na łańcuszku od zegarka jakiś amulet lub talizman, z którym, jak wyznał, nigdy się nie rozstawał. Byłem jedyną osobą w tym towarzystwie, która zaniedbała sprawę zapewnienia sobie fetysza.

Przesądy pojawiają się w epoce racjonalizmu, ponieważ opierają się one na czymś, co może nie jest identyczne z racjonalizmem, ale ma wiele wspólnego ze sceptycyzmem, a w każdym z nich jest bliskie agnostycyzmu. Przesądy opierają się bowiem na czymś, co w rzeczywistości jest bardzo ludzkim i zrozumiałym uczuciem, jak to, z którym w pogaństwie powszechnie wzywano lokalne „numena” [nadprzyrodzone siły]. Jest to jednak uczucie agnostyczne, gdyż opiera się na dwóch intuicjach: po pierwsze, że tak naprawdę nie znamy praw rządzących wszechświatem, i po drugie, że prawa te mogą być bardzo odległe od tego, co nazywamy rozumem.

Przesądni ludzie zdają sobie sprawę z tego, że rzeczy wielkie często zależą od bardzo małych. Kiedy z głębi tradycji czy czegoś podobnego dobiega ich szept, że taka czy inna drobna rzecz jest kluczem i wskazówką, coś głębokiego i nie do końca bezmyślnego w naturze ludzkiej podpowiada im, że jest to całkiem możliwe. Uczucie to występuje w obu rozważanych przez nas odmianach pogaństwa, jednak w owej drugiej odmianie znajdujemy je w innej formie i napełnione nowym, bardziej przerażającym duchem.

Fragment pochodzi z „Wiekuistego człowieka”.


Racjonalizm przyniósł wiele pożytku dzięki rozwojowi techniki, która jest dziełem rozumu. Kiedy jednak racjonalizm stał się ideologią, ostrze rozumu skierowane zostało przeciwko religii, zwłaszcza tej, która zabiega o połączenie rozumu z wiarą. Ale wtedy, o dziwo, prawdziwą wiarę zastąpił zabobon, i to wyznawany przez najbardziej oświeconych naukowców.

Piotr Jaroszński

Nasz Dziennik, 21 sierpnia 2014

Władza jest służbą - Ignacy Jan Paderewski W polityce kariery nie szukałem. O władzę nie zabiegałem nigdy. Pragnąłem jedynie zostać delegatem...

Słowo łączy - Jadwiga Zamoyska Niechaj rodzice nie przypuszczają, że rozmowy o drobnych rzeczach są małej wagi. Dzieci, niezwykłe...

Non possumus! - Ks. kard. Stefan Wyszyński Gdy kapłaństwo przestaje być wolne, wówczas zagrożona jest wolność sumienia. I dlatego też trudno...

Ludzie bez twarzy - Ks. kard. Stefan Wyszyński Ludzie nie tylko myślą, iż w wielu okolicznościach i sytuacjach są upoważnieni do mówienia...

Szaniec Ojczyzny - Ks. kard. Stefan Wyszyński Naród stanowi ochronę dla rodziny i odwrotnie. W ciężkich czasach bytu narodowego, gdy nie...

Pod jednym niebem - Ks. kard. Stefan Wyszyński Trudna jest Ewangelia, ale wyznanie Ewangelii jest podźwignięciem człowieka, rodziny i narodu....

Nasza siła - Zygmunt Krasiński Polska chrześcijańska ma nad nią górę, ale Polska sturczona traci wszelką wagę duchową i na tamtym...

Sekta w szkole - Ks. kard. Stefan Wyszyński Oczywiście, w wolnej ojczyźnie mogą istnieć różne stowarzyszenia, nawet i takie, które zajmują się...

Nie wolno dzielić Narodu - Bł. ks. Jerzy Popiełuszko Praca jest nieodzownym towarzyszem człowieka. Ma ona służyć człowiekowi, ma człowieka...

Prosimy – wymagamy – żądamy - Ks. kard. Stefan Wyszyński Wbijamy w ziemię polską głazy zasad moralnych i religijnych, po których można bezpieczną stopą...

Człowiek utopii - Ks. kard. Stefan Wyszyński Współczesne życie publiczne narodów, zarówno w dziedzinie ich pojęć, jak i w formach ustrojowych,...

Dla pokrzepienia serc - Henryk Sienkiewicz Jutro jadę do Lublina, a 27 jest odczyt w Warszawie. W ogóle mają one świetne powodzenie....

Idea harcerska - Ks. kard. August Hlond Dziś troskam się o ciebie. Lękam się o twoje katolickie prawa w harcerskich szeregach i obawiam...

Na straży wolności - Gilbert Keith Chesterton Nie znoszę, kiedy wywiera się na mnie wpływ. Lubię albo słuchać rozkazów, albo być wolny. W obu...

Z domu wyniosłem poczucie hierarchiczności i zachowałem je na całe życie, a także poczucie, że...

Niewidzialni - Gilbert Keith Chesterton Wywołany jak dżin ciemnoskóry olbrzym zwany Niewolnictwem trudził się przy budowie olbrzymich...

Po stronie Narodu - O. prof. Mieczysław A. Krąpiec Czwartym wielkim zagrożeniem dla istnienia narodu i narodowej tożsamości był fakt drugiej wojny...

Księża dla Polski - Ignacy Jan Paderewski Jeden z najchlubniejszych umysłów polskich, Stanisław Szczepanowski, którego chyba o klerykalizm...

Odwaga pasterza - Ks. kard. Adam Stefan Sapieha Źródłem stałej psychozy, zdenerwowania i strachu całej ludności są stale powtarzające się...

Przypomnijmyż sobie, że sztandar chrześcijańskiego życia publicznego w Polsce wcale nie jest...

Ziemia – planeta ludzi - Ks. kard. Stefan Wyszyński Dwie prawdy na podstawie dziejów Chrystusa stają się oczywiste. Jedna – że każdy człowiek związany...

Droga do dobrobytu - Jadwiga Zamoyska Ludzie są spragnieni dobrobytu i niezależności. Nie można nikomu brać za złe ani usiłowań...

Złe skłonności - Jadwiga Zamoyska Ósme przykazanie zakazuje oszczerstwa i obmowy. Greckie przysłowie mówi, że z dzikich zwierząt...

Głos muzyki - Ignacy Jan Paderewski Utarło się już takie mniemanie, że sztuka jest kosmopolityczna. Jak wiele rzeczy, które się...